Truyền thông Thái Lan và quốc tế ngày 30/9 đồng loạt đưa tin, Tòa án Hình sự Thái Lan đã ra phán quyết, về việc nhà hoạt động nhân quyền người Thượng – Y Quynh Bdap, sẽ bị dẫn độ về Việt Nam, nơi ông sẽ phải đối mặt với bản án 10 năm tù, với cáo buộc khủng bố.
Báo chí Thái Lan cho biết, tháng 1/2024, một tòa án cấp tỉnh của Việt Nam đã tuyên án vắng mặt ông Y Quynh Bdap 10 năm tù, với cáo buộc “khủng bố”, khi cho rằng, ông đã tham gia vào cuộc bạo loạn chống chính quyền ở tỉnh Đắk Lắk, vào tháng 6/2023.
Thẩm phán Thái Lan khẳng định, yêu cầu của Chính phủ Việt Nam về việc dẫn độ ông Y Quynh, là có căn cứ và cơ sở, và tuyên bố:
“Tòa án thấy rằng, việc dẫn độ đối với ông Y Quynh Bdap, có thể được thực hiện, bởi không có lệnh cấm nào đối với quyết định này. Chính phủ có quyền thực hiện việc dẫn độ trong vòng 90 ngày, bất kể phán quyết của tòa án có nội dung là gì.”
Tuy nhiên, Tòa án cho biết thêm, ông Y Quynh có thời gian 30 ngày để kháng cáo. Nếu Chính phủ Thái Lan không có động thái nào được thực hiện trong vòng 90 ngày, thì ông Y Quynh phải được trả tự do.
Theo mô tả của truyền thông Thái Lan, trước toà, ông Y Quynh mặc đồng phục tù màu nâu, tỏ ra bình tĩnh, và ngay sau đó đã được chuyển đến Trại tạm giam Bangkok.
Trong khi đó, bà Luật sư Nadthasiri Bergman, người bào chữa cho ông, cho hay, ông Y Quynh đã thề rằng, ông sẽ chống án.
Ngay lập tức, sau khi Tòa Hình sự Thái Lan ra phán quyết nêu trên, các tổ chức nhân quyền đã lên tiếng phản đối, đồng thời, ra lời kêu gọi chính quyền Thái Lan, không thi hành việc dẫn độ ông Y Quynh Bdap về Việt Nam.
Theo Đài Á Châu Tự Do, ông Phil Robertson, Giám đốc tổ chức Những người vận động Nhân quyền và Lao động Châu Á nói rằng, “quyết định này của tòa án Thái Lan là kinh hoàng và vô lý”. Ông tin rằng, ông Y Quynh chắc chắn sẽ phải đối mặt với sự tra tấn cưỡng bức, nếu bị buộc phải trở về Việt Nam.
Đồng thời, ông Robertson cho rằng, tòa án Thái Lan đã bỏ qua bản chất của phán quyết ban đầu của tòa án Việt Nam với ông Y Quynh, là giả mạo và gian lận. Ông khẳng định: Chính phủ Thái Lan phải chống lại áp lực công khai của Bộ Công an Việt Nam.
Theo ông Phil Robertson:
“Chính phủ Thái Lan nên để nhà hoạt động người Thượng Y Quynh được tái định cư ở một quốc gia thứ 3, nơi ông có thể nhận được sự bảo vệ thực sự.”
Tổ chức Đoàn kết Công giáo Toàn cầu (CSW) có trụ sở tại Anh Quốc, ngày 30/9, cũng kêu gọi Chính phủ Thái Lan bảo vệ quyền không bị trả lại đối với ông Y Quynh Bdap, và kêu gọi Thủ tướng nước này không thực thi lệnh dẫn độ ông về Việt Nam.
Cũng hôm 30/9, tổ chức Quỹ Nhân quyền (HRF) có trụ sở New York, Hoa Kỳ, đã kêu gọi Chính phủ Thái Lan ngưng dẫn độ ông Y Quynh Bdap,và kêu gọi Thái Lan trả tự do ngay lập tức và vô điều kiện cho ông.
Tổ chức Người Thượng vì Công lý (MSFJ) cực lực phản đối quyết định trên của Tòa án Hình sự Bangkok, và cho rằng:
“Phán quyết này không chỉ vi phạm nghiêm trọng các tiêu chuẩn nhân quyền quốc tế, mà còn dựa trên những cáo buộc hoàn toàn sai sự thật và vô căn cứ. Vì ông Y Quynh Bdap không hề liên quan đến vụ bạo động ở tỉnh Đắk Lắk hồi tháng 6/2023.”
Nhà nghiên cứu cấp cao của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền (HRW) ở Thái Lan, ông Sunai Phasuk, khẳng định, phán quyết của tòa hôm 30/9 đã gây sốc và thất vọng đối với ông, vì Tòa án Thái Lan đã phớt lờ cả nghĩa vụ quốc tế của đất nước, lẫn luật của chính nước này chống việc đẩy trả lại.
Vào tháng 5/2024, Tổ chức Theo dõi Nhân quyền (HRW) đã từng công bố một báo cáo chi tiết, cáo buộc Thái Lan ngày càng trở nên nguy hiểm hơn, đối với những người xin tị nạn nước ngoài trong thập kỷ qua. Bằng cách, tham gia vào một “chợ trao đổi” không chính thức với các nước láng giềng. Theo đó, các bên trao trả những người bất đồng chính kiến của nhau, bất kể việc họ có thể bị bắt, bị tra tấn, hoặc bị giết hại ở quê nhà.
Trà My – Thoibao.de
